در برنامه بالاتر امروز موضوع مالیات بر عایدی سرمایه با حضور نصیری اقدم و عزیزی دو کارشناس اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت.
نصیری اقدم کارشناس اقتصادی گفت: مخالف مالیات بر عایدی سرمایه نیستم چرا که می تواند به عنوان یک سپر برای اقتصاد باشد، ولی به طور کلی با فرمولی که امروز نوشته شده می تواند اقتصاد کشور را دچار نوسان کند.
او گفت:درباره مالیات بر عایدی سرمایه سه صورت مساله اصلی داریم. وظایف دولت در متون اولیه اقتصاد همین سه مورد است. یک مساله تخصیص است. به جای اینکه پولمان در تولید برود به سوداگری می رود. دوم مساله ثبات است. عده ای در تلاطمات اقتصادی ثروتمند و عده ای فقیر شده اند.
نصیری افزود: سوم مساله توزیع درآمدها است. این ها را باید تفکیک کنیم. برخی افراد درآمد کمی دارند و مشمول مالیات هستند. این سه مساله را می خواهیم حل کنیم ولی چه ابزارهایی در اختیار داریم. سیاستگذاری به معنی نگاشت این ابزارها روی این مسائل است. لذا اگر متناسب نباشد هیچ دردی را درمان نخواهد کرد.
وی افزود: درباره تناسب ابزار و هدف باید گفت مالیات بر ثروت کارکردش ایجاد ثبات اقتصادی است. مالیات درآمد خاصیتش توزیع درآمد بهتر است. بنابراین اگر مالیاتی از سنخ مالیات بر درآمد بود باید برای توزیع درآمد استفاده شود و اگر برای هدف دیگری مثل سوء تخصیص منابع استفاده کنیم باخته ایم و ابزار را دور کرده ایم. مالیات بر عایدی از سنخ مالیات بر درآمد است و کارکرد اصلی اش توزیع درآمدهاست.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: پایه این مالیات از این سنخ است و نباید از کارکردش دورش کنیم، کارکردهای دیگر محصول فرعی است. برای اصلاح سوء تخصیص منابع یا رفع بی ثباتی کلان در صورت استفاده از این ابزار، کار را بدتر از قبل می کنیم. مالیات بر درآمدی که منطبق بر هدف خودش باشد، می تواند هدف‌های دیگری هم داشته باشد اما هدف اصلی باید روشن باشد.
نصیری گفت: بنابراین تعدیل تورمی باید در این مالیات وجود داشته باشد و قبول ندارم که در مالیات تولید تعدیل تورمی داشته باشیم. چون اصلا معنایی ندارد. این قیاس مع الفارق است که این مالیات را با مالیات بخش تولیدی مقایسه کنیم.
او درخصوص اثرگذاری مالیات بر عایدی سرمایه بر تورم نیز گفت: درباره تورم نیز باید به بحث درون زایی پول توجه کرد. نقدینگی اساسا درون زا است یعنی حسب تقاضای مردم درخواست می شود و حسب منافع بانک تولید می شود.
او افزود: اگر منافع بانک ایجاد کند پول را خلق می کند اما منوط به وجود قبلی تقاضاست. اگر بازارهایی داشته باشیم که در آنها مالیات بر عایدی سرمایه نباشد تقاضا برایش شکل می گیرد و برای بانکها مستقیم و غیرمستقیم به صرفه است که پول خلق کنند و در این قسمت تزریق کنند. یک هشدار راجع به دو سه سال اخیر اینکه در این سالها تورم نه ناشی از خلق نقدینگی بانکها بوده نه ناشی از سفته بازی بوده است. بلکه تورم از ناحیه ارز و نوع فشار هزینه بوده است نه فشار تقاضا. اگر از جنس فشار تقاضا باشد باید نشان دهیم قدرت خرید مردم امروز بیشتر از سه سال پیش است وگرنه از ناحیه تقاضا نبوده است. رابطه کاملا درستی در بعضی شرایط از مسیر سفته بازی به نقدینگی و تورم وجود دارد که مالیات بر عایدی برای این شرایط می تواند مشکل را حل کند اما در بقیه شرایط چنین امکانی وجود ندارد.
در ادامه عزیزی کارشناس اقتصادی گفت: مالیات بر عایدی سرمایه پایه مالیاتی است که در اکثر کشور‌های دنیا وجود دارد و خیلی ابداع خاصی از سمت ما نیست گرچه بومی سازی باید بشود و بخشی شده در طرح‌هایی که در مجلس وجود داشته و قبل از سال ۱۳۶۶ این پایه مالیاتی را در کشور داشتیم.
او افزود: طرحی که در حال حاضر در مجلس است فارغ از نقاط قوت و ضعفش مورد تایید کامل دولت است . همان طور که می دانید این طرح در این مجلس جزو اولین طرح هایی بوده که اعلام وصول شده منتهی هنوز تصویب نشده حتی از آخرین باری هم که در صحن تصویب شد و ایرادات شورای نگهبان به مجلس منعکس شد بیش از ۸ ماه می گذرد.
